İyi Bir Satranç Sporcusu Aynı Zamanda İyi Bir Antrenör müdür?
Genel olarak fakat hatalı şekilde en iyi hocaların, en iyi oyuncular olduğu ve en iyi oyuncularınsa satranç oyunun sırlarını kolayca öğreteceği varsayılır.Aslında en iyi hocalar çoğu kez ilgili amatörlerdir.
Andrew Soltis
Birçok insan satranç antrenörünün turnuva sporcusu olması gerektiğine inanır. Turnuva sporcusu olmak tabii ki fayda getirecektir, fakat başarılı antrenörlük için daha fazlası gerekir.
Antrenör, öncelikle turnuva sporcusu olmasa bile satranç oyuncusu olmalıdır. Peki, her oyuncudan bir antrenör yaratılabilir mi? Tabii ki hayır. Antrenör çok iyi bir konuşmacı olmalı. Düşündüklerini açık ve öz olarak aktarabilmeli. İyi bir dinleyici olmalı. Oyuncunun neyi anlamadığını, ancak onu dinlerseniz öğrenebilirsiniz, oyuncunun oyununu incelerseniz anlayabilirsiniz. Sonuçta oyuncu ile bir bilgi alışverişine giriliyor.
OYUNCULARINIZIN DİKKATİNİ ÇEKİN
Çocukların dikkati kolaylıkla dağılabileceğinden, dikkatlerini çekebilmek için bazı metodlar uygulayın. Bazı antrenörler ilginç haber yada hikayeler kullanırlar. Diğerleri şakalar yaparlar ve diğerleri de oyuncularının dinlemeleri için sadece heyecan uyandırırlar. Hangi metodu kullanırsanız kullanın, normal ses tonunuzun çok az aşağısında ve oyuncularınızın gözlerine bakarak konuşun.
Çocukların kısa süreli dikkatleri vardır.Bir konunun uzun uzun anlatılması açıklanması onları sıkar. Bu yüzden kısa bir süre konu anlatılıp bilgi verildikten sonra konuyla ilgili örneklerle hatta ödüllü sorularla ilgi devam ettirilerek konunun anlaşılmaya sağlanması sonra da uygulamaya geçilmesi daha verimli olacaktır.
Antrenörün yaptığı her türlü olumlu davranış, bir itici motivasyon güç olarak kabul edilebilir. Antrenör oyuncularına onunla yakından ilgilendiğini, davranışlarında samimi olduğunu ve ona ne kadar önem verdiğini hissettirebilmelidir.
Bir hedefin belirlenmesi bile başlı başına bir motivasyon unsurudur.
EĞLENCELİ BİR TECRÜBE ORTAMI SAĞLAYIN
Satranç eğitimi zevkli olmalıdır. Oyuncularınızın zevk aldığından emin olunuz.
Çocuklar satranca birkaç sebep ile başlarlar. Örnek vermek gerekirse:
- Sosyal ortam,
- satranç oynayabilecek akranlar bulmak,
- zihinsel olarak gelişmek,
- beceri kazanabilmek,
- ders başarısını artırabilmek,
- turnuvalarda derece elde edebilmek.
Ancak onların esas amaçları zevk almaktır. Uygulamalarınıza espri ve değişiklik katın ki bu amaçlarına ulaşabilsinler.
YANLIŞLARI DÜZELTMEK
Öğrenciler daha önce bir ya da birkaç kez anlatılan bir konuda yanlış cevaplar verebilirler yada turnuva maçlarını analiz yaparken çok basit hatalar yaptıklarını görebiliriz. Çok iyi bildiğini düşündüğümüz konumlarda bile hiç bilmiyormuş gibi oynayabilirler. Bu gibi durumlarda hataları düzeltirken iki kuralı aklınızdan çıkarmayın: Negatif eleştiriyi ihtiyatlı kullanın ve sakin olun.
Bir gencin spordan aldığı eğlenceyi hiç bir şey antrenörünün her hatasını azarlamasından daha fazla azaltamaz. Bunun yerine oyuncularınızın hatalarını pozitif yaklaşımla düzeltin. Oyuncularınız oynamaktan, siz de antrenörlükten daha fazla zevk almış olursunuz.
Oyuncularınız hata yaptığında kendinizi kaybetmeyin. Unutmayın ki siz genç ve tecrübesiz oyunculara antrenörlük yapıyorsunuz, profesyonellere değil. Bu yüzden doğrudan çok yanlış görecek umduğunuzdan daha çok disiplin problemi ile karşılaşacaksınız. Ancak her yanlış harekete ve hataya bir ani hiddet göstermeniz oyuncularınızın motivasyonunu düşürecek yada örnek alınacak yanlış bir model hareketi görmelerine sebebiyet verecektir.
Bu yüzden oyuncularınıza hataların dünyanın sonu olmadığını söyleyin. Önemli olanın hataların tespit edilmesinin, bu hatalardan da ders çıkartılarak aynı hataların tekrar edilmemesinin ve böylece gelişimin önemli olduğu vurgulanmalıdır.